ΨΥΧΟΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΟ ΥΛΙΚΟ
ΨΥΧΟΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΟ ΥΛΙΚΟ ΒΡΕΦΩΝ ΚΑΙ ΝΗΠΙΩΝ
Η σύγχρονη παιδαγωγική διδάσκει ότι το παιδί για να αναπτυχθεί και να εξελιχθεί κατάλληλα, χρειάζεται περιβάλλον πλούσιο σε υλικό, ειδικό και κατασκευασμένο γι’ αυτά. Το υλικό αυτό πρέπει να διαλέγεται με πολύ φροντίδα και να προσαρμόζεται στην ηλικία, τις ανάγκες και τα ενδιαφέροντα των παιδιών. Για την επιλογή του κατάλληλου παιδαγωγικού υλικού η/ο Βρεφονηπιοκόμος θα πρέπει να γνωρίζει τις ψυχοπαιδαγωγικές διαστάσεις του υλικού αυτού ανά ηλικία και να φροντίζει για τη σωστή τοποθέτησή του στο χώρο. Το παιδί να μπορεί ανά πάσα στιγμή τη θέση των υλικών η οποία θα πρέπει να είναι σε τέτοιο ύψος, ώστε να είναι προσιτό και με δυνατότητα ελεύθερης επιλογής.
Η μεγάλη ποικιλία του υλικού που συναντάται στο Βρεφονηπιακό Σταθμό χωρίζεται σε τρεις μεγάλες κατηγορίες:
- Υλικό που βρίσκεται στη φύση και στο περιβάλλον μας σε ανεξάντλητο αριθμό και ποικιλία ( κουκουνάρια, βελανίδια, πέτρες, κοχύλια, φύλλα, πλαστικά κουταλάκια, φελλούς, μπουκάλια κλπ) το οποίο είναι καλό να συλλέγεται από τα παιδιά, που φροντίζουν επίσης και για τη τακτοποίησή του. Με το υλικό αυτό τα παιδιά ανακαλύπτουν τον κόσμο που τους περιβάλλει και ενδιαφέρονται περισσότερο γι’ αυτόν. Είναι ανέξοδο και μπορούμε να το προμηθευτούμε πολύ εύκολα.
- Υλικό κατασκευασμένο ειδικά για το Βρεφονηπιακό Σταθμό που βρίσκεται στο εμπόριο και πρέπει να πληρεί τις απαραίτητες ψυχοπαιδαγωγικές προϋποθέσεις. Η επιλογή του πρέπει να γίνεται προσεχτικά από τη Βρεφονηπιοκόμο.
- Υλικό κατασκευασμένο από τη παιδαγωγό σε συνεργασία με τους γονείς και τα παιδιά. Πρόκειται για το λεγόμενο αυτοσχέδιο υλικό που κατασκευάζεται στο Βρεφονηπιακό Σταθμό από διάφορα άχρηστα ή χρήσιμα υλικά ή τον συνδυασμό τους και βοηθά στη ανάπτυξη μιας στενής σχέσης μεταξύ παιδαγωγού, γονιών και παιδιών. Επιπλέον είναι και οικονομικότερη λύση.
ΨΥΧΟΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΕΣ ΙΔΙΟΤΗΤΕΣ ΤΟΥ ΥΛΙΚΟΥ
Τα ψυχοπαιδαγωγικό υλικό που χρησιμοποιείται στον Βρεφονηπιακό Σταθμό θα πρέπει να είναι:
- Ανθεκτικό για να μην αποθαρρύνεται το παιδί από την γρήγορη καταστροφή του ή φθορά.
- Ελκυστικό, ευχάριστο και περιποιημένο.
- Πολυδύναμο, δηλαδή να επιτρέπει στο παιδί να το χρησιμοποιεί με πολλούς τρόπους.
- Να έχει το σωστό μέγεθος για την ηλικία του.
- Να ικανοποιεί τις ανάγκες του παιδιού και να επιτρέπει την άσκηση ψυχολογικών και πνευματικών λειτουργιών.
ΨΥΧΟΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΟ ΥΛΙΚΟ ΒΡΕΦΩΝ
- Ψυχοπαιδαγωγικό Υλικό Αδρής Κινητικότητας: στρώματα, τούνελ, σπιτάκια – φωλιές, μικρές τσουλήθρες πλαστικές εσωτερικού χώρου, μαξιλάρια σε διάφορα μεγέθη και χρώματα και σε μεγαλύτερη ηλικία, συρόμενα και κυλιόμενα παιχνίδια, αυτοκινητάκια, μπάλες, στεφάνιας.
- Ψυχοπαιδαγωγικό Υλικό Λεπτής Κινητικότητας: κύβοι από αφρολέξ, τηλέφωνα με καντράν, χαρτιά, κούκλες και μαλακά ζωάκια, κουβέρτες πολλαπλών δραστηριοτήτων, μαλακές ελαφριές μπάλες με ήχους, παιχνίδια που μπαίνουν το ένα μέσα στο άλλο, πλαστελίνη, ζυμάρι, χρώματα.
- Ψυχοπαιδαγωγικό Υλικό Νοητικής – Γνωστικής Ανάπτυξης: Παιχνίδια με ήχους και φωνές ζώων, κασέτες, cd με απλά τραγουδάκια, πλαστικοί κρίκοι που τοποθετούνται σε βάση, κουτί με τρύπες διαφόρων σχημάτων, οικοδομικό υλικό αφρώδες, ελαφρύ σε διάφορα μεγέθη και χρώματα, υφάσματα διαφόρων χρωμάτων και μεγεθών, καροτσάκια για τις κούκλες, μπιμπερό, πιάτα, ποτηράκια κλπ και βιβλία ειδικά για την ηλικία αυτή.
- Ψυχοπαιδαγωγικό Υλικό Γνωριμίας με το Σώμα και τον Εαυτό: καθρέπτες μεγάλοι άθραυστοι χαμηλά τοποθετημένοι για να μπορεί το παιδί να παρατηρεί το είδωλό του ακόμη κι αν μπου σουλάει, εικόνες προσώπων και βιβλία ανάλογα.
- Ψυχοπαιδαγωγικό Υλικό Κοινωνικο–συναισθηματικής Ανάπτυξης: κύβοι και πάνινες μπάλες με κουδουνάκια και μουσικά όργανα
ΨΥΧΟΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΟ ΥΛΙΚΟ ΝΗΠΙΩΝ
- Ψυχοπαιδαγωγικό Υλικό Αδρής Κινητικότητας: στεφάνια, ράβδοι, σχοινάκια, μπάλες, κορδέλες, χαρτόκουτα, στρώματα.
- Ψυχοπαιδαγωγικό Υλικό Λεπτής Κινητικότητας: υλικό γραφικής ύλης ( ξυλομπογιές, κηρομπογιές, νερομπογιές), οικοδομικό υλικό, παιχνίδια επιδεξιότητας (τοποθέτηση καρφιών σε συγκεκριμένες τρύπες), πινέλα, μολύβια, ψαλίδι.
- Ψυχοπαιδαγωγικό Υλικό Γλωσσικής Ανάπτυξης: βιβλία όλων των ειδών (ιστορίες, ποιηματάκια, παραμύθια κλπ) και κασέτες ή cd με τραγούδια, ποιήματα, παραμύθια.
- Ψυχοπαιδαγωγικό Υλικό Κοινωνικο-συναισθηματικής Ανάπτυξης: παιχνίδια στις γωνιές και εργαστήρια που δίνει ευκαιρίες για ομαδικό παιχνίδι και ομαδικά παιχνίδια.
- Ψυχοπαιδαγωγικό Υλικό Νοητικής Ανάπτυξης: κρίκους, σχήματα, κύπελλα που μπαίνουν σε στήλες ή το ένα μέσα στο άλλο ή σε εσοχές, παιχνίδια μνήμης, παρατηρητικότητας ( τόμπολες, παζλ, ντόμινο κλπ)
- Ψυχοπαιδαγωγικό Υλικό Δημιουργικότητας και Αισθητικής Ανάπτυξης: δημιουργίες με άχρηστο υλικό, υλικό για μουσικοκινητικές – ρυθμικές ή μουσικές δραστηριότητες, παντομίμα, θεατρικό παιχνίδι, κουκλοθέατρο, θέατρο σκιών, δραματοποίηση ιστοριών, ζωγραφική με όλα τα υλικά που χρησιμοποιούν οι ζωγράφοι και υλικά γλυπτικής όπως ζυμάρι, πλαστελίνη, χαρτοπολτός, πηλός και γύψος.